Parkinson Hakkında Öğrenmek İsteyeceğiniz Her şey
Parkinsonizm kelimesi belli bir hastalıktan çok, değişik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan bir dizi belirtiyle tanınan birçok hastalığı çağrıştırır. Bunlarda da Parkinson hastalığında görülen belirtiler dikkati çeker; örneğin, uzuvların titremesi, vücut hareketlerinin yavaşlığı, kasların sertliği, öne eğik duruş şekli, küçük adımlarla ve ayaklarını sürüyerek yürüme, hızlı ve monoton konuşma vb. Ancak, parkinsonizm tablolarında Parkinson hastalığı belirtilerinin yanı sıra, sıklıkla beynin başka bölümlerinin de etkilenmesi sonucu çok sayıda ek belirti mevcuttur. Bu hastalıkların nedenleri farklı olduğu için tedavileri de değişik olabilmektedir. Kimisi tamamen iyileşme gösterirken, kimisi hızlı bir seyirle ağırlaşabilmektedir. Bu nedenle bir parkinsonizmli bir hasta görüldüğünde esas sebebin araştırılması ve kesin tanı konulması önemlidir.
Hastalık 40-75 yaşları arasında, sıklıkla da 60 yaşın üzerinde başlar. Tüm Parkinson hastalarının sadece % 5 ila 10’unda hastalık başlangıç yaşı 20 ila 40 yaşları arasındadır. Hastalık genellikle sinsi başlar ve belirtileri yıllar içinde, son derece yavaş ama giderek artan biçimde ilerler. Hastaların çoğunda belirtiler tek bir beden yarısında ortaya çıkma eğilimindedir, ancak zamanla karşı beden yarısında da kendini gösterir. Hastalığın ilerleme hızı ile belirtilerin türü ve şiddeti hastadan hastaya değişiklik gösterecek şekilde farklıdır.
Parkinson hastalığı erkeklerde kadınlara oranla biraz daha sık görülür. Dünyanın her yanında ve her türlü sosyoekonomik koşulda rastlanmaktadır.
Nadir görülen ailevi Parkinson hastalığı da tanımlanmıştır. Yapılan araştırmalarda kalıtsal geçiş gösteren birbirinden farklı 11 parkin geninde mutasyon ortaya çıkmıştır. Bu durum her nesilde görülmeyebilir. Kalıtsal özellikteki Parkinson hastalığı daha çok genç yaşlarda başlar ve tüm Parkinson hastalarının yaklaşık % 5’ini oluşturur.
Parkinson hastalığı kesinlikle bulaşıcı değildir. Karı-kocanın her ikisinde de Parkinson hastalığının % 2’den daha az sıklıkta görülmesi bunun en büyük göstergesidir. Ayrıca, beslenmeye ait unsurlar da hastalığa neden değildir. Eşlerin aynı çevreyi, aynı beslenme şeklini, hastalık ortaya çıkmadan yıllar önce paylaşmakta olmaları bunu işaret etmektedir.
Günümüzde Parkinson hastalığının, genetik yatkınlık ve çevreden gelen etkiler sonucu ortaya çıkan ve birden çok faktöre bağlı olduğu bir hastalık olduğu kabul edilmektedir.
Parkinson’un temel belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Titreme
- Kas sertliği
- Hareketlerde yavaşlama
Yukarıdaki belirtilerin dışında;
- Duruş değişiklikleri
- Parkinson hastalığına özgü konuşma biçimi
- Yürüme bozukluğu, yürürken kilitlenme ve düşmeler
- Yutma zorluğu
- El yazısının bozulması
gibi belirtileri de vardır.